İŞÇİNİN HAKLI FESİH SEBEPLERİ

İŞÇİNİN HAKLI FESİH SEBEPLERİ (İK M.24)

Fesih, bozucu yenilik doğuran bir haktır.

• Karşı tarafa ulaşmalıdır.
• Tek taraflı kullanılır.
• Karşı tarafın kabulüne bağlı değildir.
• Karşı tarafa ulaştığı anda hüküm ve sonuç doğurur.
• Karşı taraf kabul etmedikçe geri alınamaz.
• Şarta bağlanamaz ve açık/anlaşılır olmalıdır.

4857 sayılı İş Kanunu m.19’a göre, fesih bildirimi yazılı olarak yapılmalıdır.

Haklı nedenle derhal fesih, hem belirli hem de belirsiz süreli iş sözleşmelerinde mümkündür.

Aşağıdaki sebeplerin varlığı halinde işçi, iş sözleşmesinin süresinin bitimini veya bildirim süresini beklemeksizin iş sözleşmesini feshedebilir:

1. SAĞLIK NEDENLERİ

• Sözleşme konusu işi yaparken işin niteliğinden doğan bir sebebin işçinin sağlığını veya yaşayışını tehlikeye sokması
• İşçinin sürekli yakından görüştüğü işverenin veya bir başka işçinin bulaşıcı hastalığa yakalanması
• İşçinin yaptığı iş ile bağdaşmayacak bir hastalığa yakalanması

 

2. AHLAK VE İYİNİYET KURALLARINA UYMAYAN HALLER

• İş sözleşmesi yapılırken sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında işverenin işçiyi yanıltması

İş sözleşmesi için esaslı noktalar, işçi yönünden iş görme borcu iken, işveren yönünden ücret ödeme ve işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasıdır.

• İşverenin, işçinin veya onun aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunucu söz ve davranışlar sarf etmesi
• İşverenin işçiye cinsel tacizde bulunması
• İşverenin, işçinin veya onun aile üyelerinden birisine sataşmada bulunması, gözdağı vermesi veya suça teşvik etmesi
• İşçinin diğer bir işçi veya işyerine gelen 3. bir kişi tarafından cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen işverenin gerekli önlemleri almaması
• İşverenin işçinin ücretini kanun hükümleri veya sözleşme gereğince hesap etmemesi veya ödememesi
• Ücretin parça başına ödenmesi kararlaştırıldığında işçiye az iş verilmesi veya az iş verilse dahi aradaki ücret farkının ödenmemesi
• Kanunun, toplu iş sözleşmesinin ve iş sözleşmesinin öngördüğü çalışma şartlarının uygulanmaması
• İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmaması ve bu yüzden işçinin sağlığının ve güvenliğinin tehlikeye girmesi

İK m.26’ya göre işçi, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan davranışlarını öğrendiği tarihten itibaren 6 gün ve her halükarda fiilin gerçekleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde fesih hakkını kullanmalıdır. Ancak işçi, olaydan maddi çıkar sağlıyorsa 1 yıllık süre uygulanmaz. Bu süreler hak düşürücü süredir. Zamanında fesih hakkı kullanılmaz ise haksız fesih gündeme gelir. 

 

3. ZORUNLU HALLER

• İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkması
• Zorunlu haller işçiden kaynaklanmaz.