İŞVERENİN HAKLI FESİH SEBEPLERİ

İŞVERENİN HAKLI FESİH SEBEPLERİ (İK M.25)

 

Fesih, bozucu yenilik doğuran bir haktır.

• Karşı tarafa ulaşmalıdır.
• Tek taraflı kullanılır.
• Karşı tarafın kabulüne bağlı değildir.
• Karşı tarafa ulaştığı anda hüküm ve sonuç doğurur.
• Karşı taraf kabul etmedikçe geri alınamaz.
• Şarta bağlanamaz ve açık/anlaşılır olmalıdır.

4857 sayılı İş Kanunu m.19’a göre, fesih bildirimi yazılı olarak yapılmalıdır.

Haklı nedenle derhal fesih, hem belirli hem de belirsiz süreli iş sözleşmelerinde mümkündür.

Aşağıdaki sebeplerin varlığı halinde işveren, iş sözleşmesinin süresinin bitimini veya bildirim süresini beklemeksizin iş sözleşmesini feshedebilir:

1. SAĞLIK NEDENLERİ

• İşçinin kendi kastından veya düzenli olmayan yaşantısından ya da içkiye düşkünlüğü sebebiyle hastalanması ve bu sebepten;
• Ardı ardına 3 iş günü veya
• 1 ay içinde toplam 5 iş gününden fazla devamsızlık yapması

İşçinin kusuruna dayanmayan hastalık sebebiyle devamsızlığı halinde ise, çalışılamayan süre, İK 17. Maddesindeki ihbar süresine 6 hafta eklenmesi ile oluşan süreyi aşması durumunda haklı sebeple fesih hakkı doğar.

• İşçinin tedavi edilemeyen bir hastalığa yakalanması ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun sağlık kurulu tarafından tespit edilmesi

 

2. AHLAK VE İYİNİYET KURALLARINA UYMAYAN HALLER

• İş sözleşmesi yapılırken, sözleşmenin yapılması için gereken esaslı noktalar hakkında işçinin işvereni yanıltması
• İşçinin, işverenin veya onun aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunucu söz ve davranışlar sarf etmesi
• İşçinin başka bir işçiye cinsel tacizde bulunması
• İşçinin, işverenin veya onun aile üyelerinden birisine yahut başka bir işçiye sataşmada bulunması, gözdağı vermesi veya suça teşvik etmesi
• İşçinin işyerine sarhoş veya uyuşturucu madde kullanmış olarak gelmesi ya da işyerinde bunları kullanması
• İşçinin doğruluk ve güvenle bağdaşmayacak davranışlarda bulunması
• İşçinin işyerinde 7 günden fazla hapis gerektiren ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi
• İşçinin işverenden izin almaksızın ve haklı bir nedene dayanmaksızın devamsızlığı
• Ardı ardına 2 işgünü veya
• 1 ay içerisinde 2 defa herhangi bir tatil gününden sonraki işgünü veya
• 1 ayda 3 işgünü
• İşçinin yükümlü olduğu görevleri, hatırlatma yapıldığı halde, yapmamakta ısrar etmesi
• İşçinin kastı veya savsaklaması sebebiyle işin güvenliğinin tehlikeye düşmesi
• İşçinin kullandığı eşyalara zarar vermesi ve bu zarar miktarının 30 günlük ücret tutarından fazla olması

İK m.26’ya göre işveren, işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan davranışlarını öğrendiği tarihten itibaren 6 gün ve her halükarda fiilin gerçekleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde fesih hakkını kullanmalıdır. Ancak işçi, olaydan maddi çıkar sağlıyorsa 1 yıllık süre uygulanmaz. Bu süreler hak düşürücü süredir. Zamanında fesih hakkı kullanılmaz ise haksız fesih gündeme gelir. 

 

3. ZORUNLU HALLER

• İşçiyi işyerinde 1 haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyacak zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması

 

4. GÖZALTINA ALINMA VEYA TUTUKLULUK SEBEBİYLE DEVAMSIZLIK

• Bu sebeple devamsızlığın İK m.17’deki ihbar süresini aşması gerekmektedir.